04.11.2022
Total Quality Management, czyli zarządzanie przez jakość
Spis treści
1. Historia TQM
Źródeł Total Quality Management należy szukać w latach 20. XX wieku. Wtedy to Walter Shewhart prowadził badania nad statystyczną stroną zmienności w produkcji. Dzięki czemu otrzymaliśmy modele statystycznego sterowania jakością. Następnie na początku lat 40. zrodziła się bardzo ciekawa współpraca amerykańskich naukowców W.E. Deminga i J. Jurana ze Związkiem Japońskich Naukowców i Inżynierów. Badania zostały wykorzystane już w czasie II wojny światowej do szybkiego wzrostu przemysłu zbrojeniowego USA.
Samo pojęcie „zarządzania przez jakość” pojawiło się na przełomie lat 70. i 80. XX wieku i szybko stało się modne. Jednak przedsiębiorstwa słabo rozumiały koncepcje stojące u podstaw TQM. Właściwie zaczęli je wdrażać Japończycy, którzy po wojnie za wszelką cenę chcieli biznesowo dogonić zachód. Udało im się to w połowie lat 90. i globalny przemysł stanął przed wyzwaniem zmiany polityki zarządzania firmą. Osiągnięto to dzięki zastosowaniu metod zarządzania strategicznego i uwzględnianiu globalizacji w swojej strategii rozwoju.
2. Czym jest właściwie jakość?
Analizując „zarządzanie przez jakość”, warto na początku wyjaśnić, czym dokładnie jest „jakość”. Z jednej strony pojęcie można rozumieć jako odpowiednią urzędową normę. Z drugiej strony dzisiaj częściej można spotykać się z twierdzeniem, że jakość określana jest jako stopień zaspokojenia teraźniejszych, ale również i przyszłych potrzeb klienta. Jeżeli ten decyduje się na konkretny produkt lub usługę przedsiębiorstwa, to wynagradza oferowaną przez firmę jakość. Jego wybory pozwalają na wytworzenie standardów jakości i rynkowych wymagań.
Konieczne jest ciągłe polepszanie usługi albo produktu, a także zwiększanie kompetencji pracowników. To obliguje kierownictwo do stworzenia warunków, które zachęcają do wdrożenia nowych strategii i technologii pod kątem realizacji określonych celów. Opisywana w taki sposób definicja określa Total Quality Management, które tłumaczymy jako „kompleksowe zarządzanie przez jakość”.
3. Czym właściwie jest TQM?
Total Quality Management to filozofia i strategia uzyskania wyższej jakości pracy, czyli ciągła poprawa jakości produktów i świadczonych usług. Wyjaśnijmy znaczenie każdej części skrótu TQM:
• TOTAL
– wdrożenie systemu dla całej organizacji. Możliwości zastosowania odpowiednich procesów w każdym dziele firmy i na każdym stanowisku.
• QUALITY
– osiągnięcie warunków stawianych przez klientów wewnętrznych (tych w ramach organizacji), ale również zewnętrznych (poza organizacją), przez metody, które w pełni ich satysfakcjonują.
• MANAGEMENT
– zarządzanie poprzez dążenie do wyższej jakości pracy i mierzenia jej efektów.
4. Jak wprowadza się zarządzanie przez jakość?
Jakość można uzyskać poprzez wdrożenie norm zarządzania jakością dla firm produkujących towary i usługi wg ISO 9001 oraz uzyskania cech produktów i usługi, które decydują o zdolności zaspokojenia potrzeb zadeklarowanych wg normy ISO 8402. Możemy wtedy osiągnąć następny stopnień w całej drabinie rozwoju firmy pod kątem ulepszania produkcji. Takie nastawienie na TQM pozwoli nam dokładnie przeanalizować procesy, które zachodzą podczas produkcji.
5. Osiem zasad zarządzania jakością w ramach filozofii TQM:
- Orientacja na oczekiwania klienta
- Odpowiednie przywództwo
- Zaangażowanie pracowników (Kaizen)
- Procesowe podejście bazuje na procesach
- Podejście systemowe do zarządzania jakością
- Stałe doskonalenie (cykl Koła Deminga)
- Podejmowanie decyzji w oparciu o fakty
- Zarządzanie relacjami z partnerami biznesowymi
6. Cele Total Quality Management:
- Najważniejszym celem wprowadzanie w przedsiębiorstwie filozofii TQM jest przede wszystkim dążenie do zadowolenia klientów i ciągłej optymalizacji kosztów bez utraty jakości.
- Fundamentem „zarządzania przez jakość” jest stworzenie organizacji, która dzięki doskonaleniu swoich pracowników, ulepsza również własne usługi i produkty.
- Nie można zapominać również o tym, że celem TQM jest też stworzenie jasnych wewnętrznych zasad, które obejmą swoim zakresem całość funkcjonowania firmy.
- Istotne jest również pozyskiwanie nowych klientów poprzez działania wzbudzające zaufanie do organizacji, a także do jej logo/hasła, które staje się tym samym charakterystycznym znakiem jakości.
- Ważnym celem zarządzania jest też zagwarantowanie możliwości dalszego działania przedsiębiorstwa, nawet jeśli dojdzie do niespodziewanego potknięcia, które może doprowadzić do wywołania odpowiedzialności cywilnej za produkt.
- Wprowadzenie TQM ma na celu także doprowadzenie do wzrostu rentowności firmy, co tym samym przekłada się na finansową i moralną satysfakcję pracowników.
- Warto wspomnieć również o tym, co pisał na ten temat Hans Steinbeck, autor książek o TQM. Według niego celem zarządzania jest przede wszystkim osiągniecie satysfakcji klientów, a także zagwarantowanie firmie długofalowego sukcesu i doprowadzenie do tego, aby przysporzyć korzyści członkom organizacji i społeczeństwu.
7. Przeszkody podczas wdrażania TQM:
• Brak konkretnej wizji i planów. Kierownictwo organizacji musi posiadać sprecyzowane cele, aby rozpocząć wdrażanie polityki jakościowej.
• Istotną przeszkodą podczas wdrażania TQM jest wrażenie osobistej nieomylności i brak umiejętności przyznania się do błędu.
• Zbyt wczesna satysfakcja z rozwiązania problemów. Szybki czas realizacji zadania, może wiązać się z brakiem jakości. Aby jednak ją poprawić w dłuższej perspektywie należy zmienić kulturę organizacyjną. Niestety to wymaga czasu.
• Kolejną barierą jest również przeciwstawienie się jakimkolwiek zmianom. Pracownicy wolą stan obecny, nawet jeżeli traci na nim firma.
• Ważną przeciwnością podczas wdrażania TQM jest bezrefleksyjne naśladownictwo, przez które dochodzi do wykorzystania nieekonomicznych metod, a także struktur i systemów bez wzięcia pod uwagę lokalnej specyfiki.
• Ostatnią przeszkodą na którą trzeba zwrócić uwagę jest skłonność do pesymizmu i zakładanie z góry, że zmiana może się nie udać, więc i tak nie warto wykonywać działań dążących do zwiększenia jakości.
Podsumowanie
Chcesz wdrożyć w swoim zakładzie produkcyjnym zasady Total Quality Management, czyli zarządzanie przez jakość? Na pewno pomoże ci w tym system CMMS. Umów się na darmową prezentację QRmaint i zadzwoń pod: +48 12 400 41 70.