Czym jest Dokumentacja Techniczno-Ruchowa?

Dokumentacja Techniczno-Ruchowa (w skrócie DTR) to wymóg prawny związany z maszynami i urządzeniami przemysłowymi. Dokumentacja stanowi podstawę do oceny bezpieczeństwa maszyn w trakcie ich eksploatacji. Celem DTR jest zapewnienie bezpiecznej i zgodnej z wymaganiami prawnymi pracy maszyn, a także ułatwienie diagnostyki oraz napraw urządzeń. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu dokumentowi.

Dlaczego DTR powinien znaleźć się w systemie CMMS?

System CMMS to dzisiaj platforma komunikacji pomiędzy działami produkcji a utrzymaniem ruchu. Mobilny dostęp do systemu CMMS od QRmaint znacząco skraca czas reakcji zespołu UR na zgłoszone awarie w parku maszynowym, a mistrzom produkcji czy operatorom ułatwia ich zgłaszanie. Wspiera różne sposoby raportowania usterek oraz umożliwia elastyczną konfigurację pod wymagania poszczególnych zakładów. Dzięki niemu technicy pracują w terenie, a nie przy biurku. Dzięki smartfonom mają mobilny dostęp do dokumentacji technicznej każdej maszyny i mogą sprawdzić jej DTR w kilka sekund.

Gdzie znajdziemy DTR maszyn w QRmaint?

W aplikacji QRmaint klienci dodają DTR w załącznikach urządzeń albo w załącznikach do zadań prewencyjnych. Oprogramowanie CMMS służy za scentralizowane miejsce, w którym należy umieszczać wszystkie dokumenty dotyczące maszyn i urządzeń. Pozwala to na pełny dostęp do instrukcji postępowania z maszyną, list kontrolnych (checklist) z czynnościami do wykonania np. podczas przeglądów, czy historii prac prewencyjnych.

W jakim celu tworzy się DTR?

Dokumentacja Techniczno-Ruchowa pozwala pracownikom utrzymania ruchu poznać szczegółowe parametry techniczne oraz zakres możliwości posiadanej maszyny. Dlatego producenci sprzętu powinni dołożyć wszelkich starań, aby w takim paszporcie maszyny znalazły się wszystkie kluczowe informacje na jej temat. Dzięki czemu później pracownicy UR odnajdą w systemie QRmaint szczegółowe informacje dotyczące specyfikacji technicznej, wyposażenia i zasad obsługi danej maszyny czy urządzenia.

Co powinno znajdować się w DTR?

DTR to zbiór informacji na temat danego urządzenia. W pierwszej kolejności powinno się tam znajdować wskazania producenta, oraz jednostki odpowiedzialnej za wprowadzenie maszyny do obrotu na dany rynek. Dalej otrzymamy opis urządzenia, określający jego cechy, parametry techniczne, izolacje, elementy uziemiające, układy chłodnicze, ochronne i inne charakterystyczne elementy urządzenia. W DTR znajdziemy również wykazy materiałów oraz przepisów, które zostały zastosowane przy projektowaniu oraz wykonaniu danej maszyny. Dokument powinien również zawierać zapisy dotyczące testów napięcia lub ciśnienia, liczby godzin eksploatacji, a także czynności konserwacyjnych, jakie są wymagane do utrzymania prawidłowej wydajności i bezpieczeństwa pracy urządzenia.

Co zawiera dokumentacja techniczno-ruchowa?

Dokumentacja zawiera kluczowe opisy i objaśnienia niezbędne do poprawnego użytkowania danego sprzętu, takie jak:

• parametry techniczne i dane ewidencyjne
• wykaz załączonych rysunków, w tym rysunek zewnętrzny
• wykaz wyposażenia normalnego i specjalnego
• schematy np. elektryczne, pneumatyczne, funkcjonowania
• instrukcje np. użytkowania, obsługi, konserwacji, BHP
• normatywy remontowe
• wykaz części zamiennych i zapasowych

Jakie są uwarunkowania prawne dla DTR?

Treść dokumentacji towarzyszącej maszynie została określona w przepisach obowiązujących od 1 maja 2004 r. Następnie rozporządzenie Ministra Gospodarki z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn położyło duży nacisk na zawartość informacyjną dokumentacji technicznej i instrukcji obsługi. Zgodnie z § 58 i § 59 tego rozporządzenia, maszyna wprowadzana do obrotu musi być wyposażona w instrukcję. Taki dokument powinien być sporządzony w co najmniej jednym języku oficjalnym Unii Europejskiej i opatrzony napisem „Instrukcja oryginalna”. Jeżeli ta nie jest w języku polskim, to tłumaczenie na język polski powinno zostać dostarczone przez producenta lub jego przedstawiciela, albo przez osobę wprowadzającą maszynę na teren Polski. Tłumaczenie powinno zostać opatrzone napisem „Tłumaczenie instrukcji oryginalnej”.

Zasadnicze wymagania dla DTR maszyn (§ 59. rozporządzenia z 2008 r.):

Instrukcje, o których mowa w § 58 ust. 1, powinny zawierać co najmniej następujące informacje, jeżeli ma to zastosowanie:

1) nazwę i pełny adres producenta i jego upoważnionego przedstawiciela;

2) określenie maszyny, które zostało umieszczone na samej maszynie, z wyjątkiem numeru seryjnego;

3) deklarację zgodności WE lub dokument przedstawiający treść deklaracji zgodności WE, wskazujący szczegółowe dane dotyczące maszyny, niekoniecznie zawierający numer seryjny i podpis;

4) ogólny opis maszyny;

5) rysunki, schematy, opisy i objaśnienia niezbędne do użytkowania, konserwacji i naprawy maszyny oraz sprawdzenia prawidłowości jej działania;

6) opis stanowiska lub stanowisk pracy, które mogą zajmować operatorzy;

7) opis zastosowania maszyny zgodnego z przeznaczeniem;

8) ostrzeżenia dotyczące niedozwolonych sposobów użytkowania maszyn, które, jak to wynika z doświadczenia, mogą mieć miejsce;

9) instrukcje montażu, instalowania i łączenia, zawierające rysunki, schematy i sposoby mocowania oraz określenie podwozia lub instalacji, na jakich maszyna powinna być zamontowana;

10) dotyczące instalacji i montażu, mające na celu zmniejszenie hałasu lub drgań;

11) dotyczące oddania do użytku i eksploatacji maszyny oraz, jeżeli jest to niezbędne, instrukcje dotyczące szkolenia operatorów;

12) informacje dotyczące ryzyka istniejącego mimo zastosowania konstrukcji bezpiecznej samej w sobie, środków zabezpieczających i dodatkowych środków ochronnych;

13) dotyczące środków ochronnych, jakie musi zastosować użytkownik we właściwych przypadkach, łącznie z dostarczeniem środków ochrony indywidualnej;

14) podstawowe parametry narzędzi, które można stosować w maszynie;

15) warunki, w jakich maszyna spełnia wymagania stateczności podczas użytkowania, transportu, montażu, demontażu, postoju, badań czy przewidywalnych awarii;

16) określające bezpieczne warunki transportu, przenoszenia i przechowywania, z podaniem masy maszyny i jej poszczególnych części, jeżeli istnieje konieczność osobnego transportu;

17) sposób postępowania w razie wypadku lub awarii; jeżeli w maszynie zastosowano funkcję blokowania, to należy podać sposób przeprowadzenia bezpiecznego odblokowania urządzenia;

18) opis czynności regulacyjnych i konserwacyjnych, jakie powinien wykonywać użytkownik, oraz zapobiegawcze środki konserwacji;

19) instrukcje umożliwiające bezpieczne przeprowadzenie regulacji i konserwacji, w tym środki ochronne, jakie należy podjąć w trakcie tych czynności;

20) specyfikacje części zamiennych, jakie mają zostać użyte, jeżeli mają one wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo operatorów;

21) parametry dotyczące emisji hałasu”.

Dlaczego posiadanie DRT jest wymagane?

Wszystkie informacje zawarte w dokumentacji muszą być dokładne i zgodne z przepisami, a odpowiedzialni za ich przestrzeganie są zarówno producent, jak i użytkownik maszyny. Przechowywanie oraz aktualizowanie DTR zgodnie z wymaganiami prawnymi jest zatem obowiązkiem każdego, kto produkuję lub korzysta z maszyny. Przepisy wymagają udostępnienia DTR na życzenie pracowników BHP i na wniosek inspektora Państwowej Inspekcji Pracy.

Podsumowanie

Dokumentacja Techniczno-Ruchowa to ważny dokument związany z produkcją, eksploatacją oraz naprawą maszyn i urządzeń przemysłowych. Wymagana przez przepisy jest gwarantem bezpieczeństwa w zakładach przemysłowych i pomaga uniknąć wypadków oraz awarii sprzętu. DTR powinna być aktualna oraz przechowywana w sposób zgodny z wymaganiami prawnymi np. w systemie CMMS.

Chcesz spełniać wszelkie normy i przechodzić pozytywnie audyty zewnętrzne? Chcesz posiadać wszystkie Dokumentacje Techniczno-Ruchowe w jednym miejscu? Zadzwoń pod +48 12 400 41 70 i skorzystaj z 14 dni darmowego okresu próbnego od QRmaint.